de diagnose (1)

Ja natuurlijk zijn er signalen. Mijn intuïtie zegt me vanaf het allereerste begin dat er iets niet klopt. Ik zoek voortdurend naar verklaringen voor Julians ondoorgrondelijke karakter en eigenaardige gedrag.

Het Grote Huilen duurt acht maanden en blijkt veroorzaakt door een reflux. Huisarts nummer zoveel heeft dat ogenblikkelijk in de gaten. Hij verwijst ons met spoed naar een specialist en dat is dat. Het eerste mysterie is opgelost. Ik ben niet gek noch depressief en Julian is geen huilbaby, oude ziel of High Sensitive Person. Ik was gewoon een beetje moe en Juul had pijn.

Dat hij daarna geen pijn meer lijkt te voelen vind ik niet direct verontrustend. Hij heeft de eerste acht maanden van zijn leven de longen uit zijn lijf gebruld, en niemand heeft hem geholpen. Waarom dan nog gillen als het water van het bad ineens heet wordt, of als je van boven naar beneden de trap af rolt?

Dat hij eigenlijk überhaupt nergens om vraagt, verbaal of non-verbaal, dat besef ik pas later. Als ik hem geen eten geef, eet hij niet. Als ik hem geen drinken geef, drinkt hij niet. Als ik hem geen schone luier geef, heeft hij een vieze luier om. Zijn humeur lijdt nergens onder. Sinds hij is gestopt met huilen huilt hij praktisch nooit meer. Hij zit altijd maar zo'n beetje, naar iets te staren. Het liefst kijkt hij naar de maan. Soms pakt hij iets op en stopt dat in z'n mond. Verder vindt hij alles wel prima zolang Erik Jan of ik maar binnen z'n gezichtsveld zijn. Ik vind het een zoet kind. Geduldig veeg ik het kwijl van z'n shirt, en als dat shirt doorweekt is trek ik hem gewoon een ander aan. Als mensen er iets van zeggen haal ik mijn schouders op. Ik ben immuun geworden voor de vele tips en adviezen, ze hebben me tot nu toe weinig gebracht en mijn intuitie blijkt feilloos, dus dat is in die dagen mijn enige raadgever. Als de verpleegster van het consultatiebureau me wijst op zijn ontwikkelingsachterstand zeg ik smalend dat die een stuk minder groot geweest zou zijn als ze vanaf dag één naar me had geluisterd.

"Moeder is zeer beschermend", zou er later in alle rapporten staan. De eerste die dat tegen me gebruikt is de peuterspeelzaalleidster toen ik Julian na één dag wennen mee naar huis nam om hem daar nooit meer naar toe te brengen. Beargumenteren kan ik het niet, het voelt gewoon niet goed. Er zijn maar weinig mensen aan wie ik de zorg voor Julian toevertrouw, en in de uurtjes die ik zonder hem doorbreng voel ik me nerveus en onzeker. Ik ben altijd opgelucht als hij weer veilig op mijn heup zit, die stugge kale baby met wie ik na de eerste moeizame maanden zo verschrikkelijk ben vergroeid.

Maar eerlijk is eerlijk, de inhaalslag waar ik zo vurig op hoop blijft uit. Julian ontwikkelt zich nauwelijks. Hij heeft niet de minste aandrang om zich ergens naar toe te bewegen of me op wat voor manier dan ook wat dan ook duidelijk te maken. Wel begint hij liedjes te zingen, en af en toe zegt hij een zinnetje dat ik herken van de Teletubbies, Brum of Dora. Hij is net een bandrecorder, alles wat hij hoort kan hij woordelijk herhalen.Vriendinnen zijn onder de indruk van zijn repertoire dat zich razendsnel uitbreidt. Maar als je hem iets vraagt zegt hij nooit wat terug.

Het is op een camping op de Veluwe, in de voorjaarsvakantie van 2003. Ik ben daar met een vriendin en haar drie kinderen. Haar jongste, Kelvin, is een half jaar jonger dan Juul. Naïma, toen vier jaar, speelt met de kleine jongetjes in een plastic speelhuisje. Ik zit voor de caravan en lees een boek als ze naar me toe rent: "Mama, weet je wat raar is? Julian kent meer woordjes, maar met Kelvin kan je praten!"

Diezelfde avond bel ik Erik Jan. "Ik weet het zeker lief", zei ik. "We moeten hem laten testen."