maandag 24 september 2012

wil je wat drinken?

"Heb je lekker geslapen?", herhaalt Julian met een brede lach als ik hem z'n bed uit til. En als hij even later in z'n pyjama achter me aan de keuken in dribbelt vraagt hij: "Wil je wat drinken?" "Nou graag schat", antwoord ik blij verrast, "doe mij maar een koffie verkeerd".

Pas later realiseer ik me dat hij met deze vraag bedoelt dat hij zélf wat wil drinken, en dat het woord 'ik' helemaal niet voorkomt in zijn verder toch inmiddels behoorlijk uitgebreide woordenschat. Annemarieke legt uit dat dat komt doordat ik hem vanaf het moment dat hij wakker wordt aan de lopende band vragen stel, en dat er na het stellen van die vragen vaak iets volgt, een beloning. Als ik vraag: "Wil je wat drinken", schenk ik zonder het antwoord af te wachten thee of limonade in z'n beker. Julian heeft hieruit afgeleid dat "wil je wat drinken" betekent dat hij te drinken krijgt, en doet daar zijn voordeel mee. Logisch wel, vind ik, zoals ik later veel van zijn merkwaardige fratsen bij nadere beschouwing eigenlijk ontzettend logisch vind.

"Stoppen met vragen stellen dus en in plaats daarvan benoemen wat Julian aan het doen is. Als hij een boterham eet zeg je: "Julian eet een boterham", en dat doe je bij elke handeling. Hij zal dan na verloop van tijd over zichzelf gaan praten in de derde persoon en de vragen achterwege laten. De volgende stap is het aanleren van ik en jij." Ik kan Annemarieke wel zoenen. Ik houd ontzettend veel van haar directe manier van communiceren. Geen woorden maar daden, het is precies wat ik nodig heb.

"Julian heeft lekker geslapen", zeg ik de volgende ochtend opgewekt als ik hem z'n bed uit til. En even later in de keuken: "Julian wil wat drinken". Zelfs Naïma heeft er plezier in. "Julian trekt z'n jas aan", klinkt het vrolijk vanuit de gang terwijl ze hem helpt met z'n rits, "knap hoor". Het werkt. Alweer. Binnen no time heeft Julian in de gaten wat er van hem verwacht wordt en dat er applaus volgt als hij het goede zegt. In tegenstelling tot veel kinderen met autisme vindt Julian het heerlijk om in het middelpunt van de belangstelling te staan. Het duurt dus niet lang voor hij de vragende vorm heeft afgeschaft en zichzelf tot onderwerp van bijna elke zin heeft gemaakt. Hij is een modelleerling.

De eindeloze sessies voor de spiegel waarin ik hem probeer duidelijk te maken dat hij ik is en ik jij zal ik jullie besparen. Het doet nog het meest denken aan het Sesamstraatlied over hier en daar; hoe langer je het zingt, hoe minder je ervan begrijpt.

Desalniettemin is het gevolg dat Julian op een ochtend in de keuken voor me staat en vraagt: "Mag ik wat drinken?" Ik val een ogenblik stil en jubel dan uitbundig: "Lieverd! Wat goed! Wil je wat drinken?" "Ja!", juicht Juul, dolgelukkig met mijn onverwachte reactie, "wil je wat drinken?" Onmiddellijk begrijp ik dat ik in mijn enthousiasme een fatale fout heb gemaakt. Ik moet huilen en lachen tegelijk. We zijn terug bij af.

http://www.youtube.com/watch?v=-k9qbKPo2RA


Geen opmerkingen:

Een reactie posten